7 Cách Rèn Luyện Khả Năng Tập Trung Cho Trẻ Trong Học Tập Và Cuộc Sống

Khả năng tập trung là yếu tố quan trọng giúp trẻ em phát triển tư duy và học tập hiệu quả. Rèn luyện sự tập trung cho trẻ không chỉ giúp cải thiện khả năng ghi nhớ mà còn tăng cường khả năng tư duy logic, giải quyết vấn đề và giao tiếp xã hội. 

Để rèn luyện khả năng tập trung cho trẻ hiệu quả, việc hiểu rõ sự thay đổi về mức độ tập trung của trẻ theo từng độ tuổi là vô cùng quan trọng.

• Trẻ từ 2-4 tuổi: Khả năng tập trung còn hạn chế, thường chỉ kéo dài từ 5-10 phút. Trẻ dễ bị phân tâm và khó duy trì sự chú ý lâu dài.
• Trẻ từ 5-7 tuổi: Thời gian tập trung dần dài hơn, trung bình từ 10-15 phút, trẻ bắt đầu có thể hoàn thành các nhiệm vụ đơn giản mà không bị xao nhãng.
• Trẻ từ 8-12 tuổi: Trẻ có thể duy trì sự tập trung từ 20-30 phút, đặc biệt khi tham gia vào các hoạt động yêu thích hoặc học tập có sự tương tác cao.
• Trẻ vị thành niên: Khả năng tập trung đã ổn định, trẻ có thể quản lý thời gian và lên kế hoạch học tập hiệu quả hơn.

Trẻ thiếu tập trung thường có những biểu hiện rõ rệt trong các hoạt động hàng ngày. Các dấu hiệu phổ biến bao gồm:

• Không chú ý trong các cuộc trò chuyện: Trẻ dễ dàng bị phân tâm và không thể duy trì sự lắng nghe trong các cuộc đối thoại.
• Dễ bị xao nhãng: Môi trường xung quanh hoặc các yếu tố không liên quan sẽ dễ làm trẻ mất tập trung.
• Khó hoàn thành bài tập: Trẻ gặp khó khăn trong việc hoàn thành bài tập học, thường xuyên bỏ dở công việc giữa chừng.
• Mất thời gian bắt đầu công việc: Trẻ trì hoãn hoặc gặp khó khăn khi bắt tay vào công việc, thiếu khả năng tập trung vào nhiệm vụ.
• Khó duy trì sự chú ý lâu dài: Trẻ không thể duy trì sự tập trung trong các hoạt động đòi hỏi tư duy hoặc kiên nhẫn.

Việc rèn luyện khả năng tập trung cho trẻ mầm non và lớn hơn nữa là một quá trình cần sự kiên nhẫn và phương pháp phù hợp. Khả năng tập trung của trẻ có thể được cải thiện thông qua nhiều cách thức khác nhau. Dưới đây là các phương pháp giúp rèn luyện sự tập trung cho trẻ một cách hiệu quả.

1. Tạo môi trường học tập lý tưởng

Môi trường học tập là yếu tố quan trọng trong việc rèn luyện khả năng tập trung của trẻ. Khi trẻ được học trong một không gian yên tĩnh, sạch sẽ và không có sự phân tâm, khả năng tập trung sẽ tăng lên đáng kể.

• Không gian yên tĩnh: Trẻ cần một không gian học tập không có sự xao lãng từ tiếng ồn hay những yếu tố bên ngoài. Hãy chắc chắn rằng khu vực học tập của trẻ tránh xa các thiết bị điện tử và các yếu tố gây phân tâm khác.

• Ánh sáng tự nhiên: Ánh sáng tự nhiên có tác dụng kích thích sự tập trung. Việc học dưới ánh sáng tự nhiên giúp trẻ cảm thấy thoải mái, giảm mỏi mắt và nâng cao khả năng tập trung trong thời gian dài.

• Loại bỏ các yếu tố gây phân tâm: Hãy đảm bảo rằng không gian học tập chỉ chứa các vật dụng cần thiết. Việc loại bỏ các đồ chơi hay các thiết bị điện tử sẽ giúp trẻ không bị phân tâm và dễ dàng tập trung hơn vào nhiệm vụ học tập.

2. Rèn luyện thói quen làm một việc tại một thời điểm

Một trong những yếu tố quan trọng giúp trẻ cải thiện khả năng tập trung là rèn luyện thói quen làm một việc tại một thời điểm. Trẻ em thường dễ bị phân tâm khi phải làm nhiều việc cùng lúc, và việc đa nhiệm thực sự có thể làm giảm hiệu quả công việc.

• Tập trung vào một nhiệm vụ duy nhất: Hãy khuyến khích trẻ hoàn thành một nhiệm vụ trước khi chuyển sang nhiệm vụ khác. Việc làm này giúp trẻ không bị phân tâm và có thể tập trung hoàn toàn vào công việc đang thực hiện.
• Tránh đa nhiệm: Việc yêu cầu trẻ làm nhiều việc cùng lúc, chẳng hạn như vừa học vừa chơi, sẽ khiến trẻ dễ dàng mất tập trung. Hãy tạo thói quen cho trẻ chỉ làm một việc duy nhất và tập trung hoàn toàn vào việc đó.

3. Lập danh sách và chia nhỏ công việc

Một trong những cách hiệu quả để rèn luyện khả năng tập trung cho trẻ là giúp trẻ học cách lập danh sách công việc và chia nhỏ nhiệm vụ.

• Lập danh sách công việc: Việc giúp trẻ lập danh sách những việc cần làm sẽ giúp trẻ cảm thấy có mục tiêu rõ ràng, từ đó dễ dàng tập trung hơn vào từng nhiệm vụ. Cả trong học tập lẫn sinh hoạt hàng ngày, việc ghi lại danh sách công việc giúp trẻ có cái nhìn rõ ràng về những gì mình cần làm.
• Chia nhỏ nhiệm vụ: Đôi khi, những nhiệm vụ quá lớn có thể khiến trẻ cảm thấy choáng ngợp và mất tập trung. Hãy chia nhỏ nhiệm vụ thành các bước đơn giản và dễ thực hiện. Ví dụ, thay vì yêu cầu trẻ làm hết bài tập trong một lần, hãy chia bài tập thành các phần nhỏ, mỗi phần chỉ kéo dài khoảng 10-15 phút.

4. Khuyến khích hoạt động thể chất

Hoạt động thể chất có tác dụng không chỉ đối với sức khỏe mà còn giúp trẻ cải thiện khả năng tập trung. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng những hoạt động thể dục thể thao giúp tăng cường lưu thông máu lên não, từ đó nâng cao sự tập trung và năng suất học tập.

• Trò chơi vận động: Các trò chơi như nhảy dây, đuổi bắt, hoặc đá bóng không chỉ giúp trẻ giải trí mà còn tăng cường sự tập trung. Những hoạt động này yêu cầu trẻ phải chú ý đến từng bước di chuyển, giúp rèn luyện khả năng tập trung.
• Bài tập thể dục: Các bài tập thể dục như yoga, các bài tập thở cũng rất hữu ích trong việc cải thiện sự tập trung của trẻ. Những bài tập này giúp trẻ thư giãn và giảm căng thẳng, từ đó tạo điều kiện cho khả năng tập trung được nâng cao.

5. Rèn luyện khả năng tập trung thông qua trò chơi

Trò chơi là phương pháp hiệu quả để giúp trẻ rèn luyện khả năng tập trung một cách tự nhiên và thú vị. Những trò chơi không chỉ giúp trẻ phát triển các kỹ năng nhận thức mà còn kích thích sự chú ý và khả năng tập trung.

Sau đây là một số trò chơi gợi ý:

• Bài tập bắt chước động tác: Các trò chơi như bắt chước động tác (bắt chước quả bóng,động vật, máy bay) là một cách tuyệt vời để giúp trẻ cải thiện sự tập trung. Trẻ sẽ phải tập trung vào từng động tác và sao chép chính xác, qua đó rèn luyện khả năng quan sát và chú ý.
• Trò chơi mê cung: Trò chơi mê cung giúp trẻ phát triển khả năng tư duy và rèn luyện sự tập trung. Khi chơi mê cung, trẻ sẽ phải tìm cách vượt qua các thử thách, từ đó cải thiện khả năng tập trung và giải quyết vấn đề.
• Trò chơi xâu chuỗi: Trò chơi này giúp trẻ phát triển kỹ năng phối hợp tay mắt và rèn luyện sự kiên nhẫn. Trẻ sẽ phải tập trung vào việc xâu chuỗi từng mảnh để hoàn thành trò chơi, qua đó giúp trẻ tăng cường sự tập trung trong quá trình học tập.

>> Đọc thêm: Phương pháp giáo dục học mà chơi, chơi mà học

6. Tối ưu thời gian tập trung theo từng độ tuổi

Hiểu và điều chỉnh khoảng thời gian tập trung theo từng giai đoạn phát triển của trẻ là chìa khóa để nuôi dưỡng khả năng tập trung. Những thói quen phù hợp với lứa tuổi sẽ giúp trẻ duy trì sự hứng thú và tiếp thu thông tin hiệu quả hơn.

Trẻ mầm non thường có khoảng thời gian tập trung ngắn hơn, từ 10 đến 20 phút, và cần nghỉ giải lao thường xuyên để duy trì sự tập trung. Khi trẻ lớn hơn, khả năng tập trung có thể kéo dài khoảng 30 phút, nhưng việc nghỉ ngắn sau mỗi 20-30 phút sẽ giúp duy trì sự chú ý tốt hơn. Việc điều chỉnh thói quen tập trung phù hợp với từng giai đoạn phát triển của trẻ không chỉ cải thiện khả năng tập trung mà còn hỗ trợ sự phát triển toàn diện của trẻ.

7. Cha mẹ đồng hành cùng trẻ

Cha mẹ đóng vai trò rất lớn trong việc giúp trẻ phát triển khả năng tập trung. Khi cha mẹ chủ động tham gia vào quá trình học tập và vui chơi của trẻ, sẽ tạo ra một môi trường học tập tích cực và hỗ trợ sự phát triển của trẻ.

Việc tham gia vào các hoạt động học tập cùng trẻ sẽ giúp cha mẹ nắm bắt được khả năng tập trung của trẻ và điều chỉnh kịp thời. Khi cha mẹ làm cùng trẻ, trẻ sẽ cảm thấy được sự động viên và sự quan tâm, điều này giúp trẻ tăng cường sự tập trung vào nhiệm vụ. Ví dụ, khi trẻ đang làm bài tập, cha mẹ có thể cùng ngồi làm với trẻ hoặc giúp trẻ chia nhỏ các bước thực hiện công việc.

>> Đọc thêm: Ý nghĩa của việc làm cha mẹ tích cực

Rèn luyện khả năng tập trung cho trẻ là yếu tố then chốt giúp trẻ phát triển toàn diện về tư duy và kỹ năng xã hội. Việc tạo ra một môi trường học tập lý tưởng, duy trì chế độ sinh hoạt lành mạnh và sự đồng hành của cha mẹ sẽ giúp nâng cao khả năng tập trung của trẻ một cách hiệu quả. 

Nếu bạn đang tìm kiếm môi trường học tập lý tưởng để trẻ phát triển kỹ năng tập trung, Trường Quốc tế Song ngữ La Petite Ecole Hồ Chí Minh chính là lựa chọn tuyệt vời. Tại đây,  trẻ được rèn luyện khả năng tập trung thông qua các hoạt động học tập thú vị, các trò chơi phát triển tư duy và môi trường học tập tích cực. Với phương pháp giáo dục tiên tiến, trẻ không chỉ học cách duy trì sự tập trung mà còn phát triển tư duy và kỹ năng sống một cách toàn diện.

Hãy liên hệ ngay với La Petite Ecole Hồ Chí Minh để tìm hiểu thêm về chương trình học và các hoạt động ngoại khóa khác:

• Số điện thoại: 028 3519 1521
• Email: contact@lpehochiminh.com
• Địa chỉ: 172 – 180, Nguyễn Văn Hưởng, Thảo Điền, Quận 2, Hồ Chí Minh