10+ Trò Chơi Phát Triển Ngôn Ngữ Cho Trẻ Toàn Diện Và Hiệu Quả

Những năm tháng đầu đời là giai đoạn vàng để trẻ phát triển ngôn ngữ. Với những trò chơi phát triển ngôn ngữ đơn giản nhưng hiệu quả, ba mẹ có thể giúp con yêu xây dựng nền tảng ngôn ngữ vững chắc ngay từ bây giờ.

Cùng trường quốc tế La Petite Ecole Hồ Chí Minh khám phá những trò chơi ngôn ngữ động vui nhộn, giúp bé yêu vừa học vừa chơi, phát triển toàn diện cả về trí tuệ và ngôn ngữ.

Giai đoạn từ 1 đến 8 tuổi, đặc biệt là tuổi mầm non, là thời kỳ vàng để trẻ phát triển toàn diện. Não bộ của trẻ trong giai đoạn này như một miếng bọt biển khổng lồ, sẵn sàng tiếp thu những kiến thức mới. Để kích thích tối đa khả năng ngôn ngữ của trẻ trong giai đoạn này, các trò chơi ngôn ngữ đóng vai trò vô cùng quan trọng.

1. Thu hút sự tập trung một cách tự nhiên

Trẻ nhỏ thường rất hiếu động và tò mò. Chính vì thế, các trò chơi không chỉ là hoạt động giải trí mà còn là công cụ hữu hiệu để thu hút sự tập trung của trẻ. Khi được tham gia vào các trò chơi, trẻ sẽ cảm thấy thoải mái, tự tin và hào hứng, từ đó dễ dàng tiếp thu kiến thức mới.

Tính chất mới lạ, hấp dẫn của trò chơi giúp trẻ tập trung cao độ. Bên cạnh đó, niềm vui và sự thỏa mãn mà trẻ nhận được khi chơi sẽ tạo động lực thúc đẩy trẻ học hỏi không ngừng. Nhờ vậy, việc học ngôn ngữ qua trò chơi trở nên hiệu quả hơn nhiều so với các phương pháp khác.

>> Xem thêm: 5 Cách dạy song ngữ cho bé

2. Phát triển vốn từ, khả năng ngôn ngữ của trẻ

Các trò chơi phát triển ngôn ngữ đa dạng, dễ chơi giúp trẻ tiếp xúc với nhiều từ ngữ mới trong nhiều ngữ cảnh khác nhau. Điều này không chỉ giúp bé tăng vốn từ vựng mà còn rèn luyện khả năng sử dụng ngôn ngữ linh hoạt, tự tin giao tiếp.

3. Tự tin thể hiện bản thân

Những trò chơi như diễn kịch, đóng vai hay các trò chơi dân gian không chỉ giúp trẻ phát triển ngôn ngữ mà còn giúp trẻ trở nên tự tin hơn. Qua các trò chơi này, trẻ được rèn luyện khả năng diễn đạt, nói chuyện lưu loát và mạch lạc hơn.

4. Nuôi dưỡng tâm hồn trẻ

Trò chơi ngôn ngữ là cầu nối giúp trẻ gắn kết với người thân, bạn bè. Trong quá trình chơi, cha mẹ và thầy cô có thể lồng ghép những bài học về tình cảm, đạo đức, giúp trẻ hình thành những phẩm chất tốt đẹp ngay từ khi còn nhỏ.

5. Sẵn sàng khám phá thế giới

Các trò chơi phát triển ngôn ngữ thường đưa trẻ đến với nhiều chủ đề thú vị về thế giới xung quanh. Qua đó, trẻ không chỉ mở rộng vốn hiểu biết mà còn hình thành ý thức bảo vệ môi trường và trân trọng những điều tốt đẹp trong cuộc sống.

1. Chiếc túi bí ẩn

• Mục đích: Trò chơi phát triển ngôn ngữ cho trẻ mầm non này sẽ kích thích trí tưởng tượng, rèn luyện khả năng quan sát, miêu tả và sử dụng ngôn ngữ một cách linh hoạt cho trẻ.

• Chuẩn bị: 

• • Một chiếc túi (có thể là túi vải, túi lưới hoặc bất kỳ loại túi nào mà bé thích).
  • Các đồ vật quen thuộc với bé: đồ chơi, đồ dùng sinh hoạt, trái cây, rau củ…

• Cách chơi:

• • Bước 1: Cha mẹ cho các đồ vật vào túi, đảm bảo trẻ không nhìn thấy.
  • Bước 2:  Yêu cầu trẻ lần lượt đưa tay vào túi, sờ mó đồ vật và dùng lời nói để miêu tả những gì mình cảm nhận được. Ví dụ: “Con cảm thấy cái này tròn tròn, trơn láng, có màu đỏ. Con nghĩ đây là quả táo”.
  • Bước 3: Sau khi miêu tả, trẻ sẽ đoán tên đồ vật mình đang cầm. Cha mẹ có thể gợi ý thêm nếu trẻ gặp khó khăn.

2. Bắt chước tiếng kêu động vật

• Mục đích: Trò chơi phát triển ngôn ngữ này sẽ giúp trẻ phát triển khả năng nghe, nói và ghi nhớ âm thanh của các loài động vật.

• Chuẩn bị: 

• • Hình ảnh hoặc đồ vật: Các hình ảnh hoặc đồ chơi mô tả các loài động vật quen thuộc như mèo, chó, gà, vịt, bò, ngựa…
  • Âm thanh: Có thể chuẩn bị các đoạn âm thanh ghi lại tiếng kêu của các con vật để làm mẫu.

• Cách chơi:

• • Bước 1:  Cho trẻ quan sát hình ảnh hoặc đồ vật của từng con vật, đồng thời phát âm thanh tương ứng.
  • Bước 2:Cha mẹ làm mẫu tiếng kêu của mỗi con vật, sau đó khuyến khích trẻ bắt chước theo. Ví dụ: “Con mèo kêu meo meo”, “Con chó kêu gâu gâu”
  • Bước 3: Tạo ra các tình huống giả định để trẻ vận dụng âm thanh đã học. Ví dụ: “Giả sử con là một chú chó con, con sẽ kêu như thế nào khi đói?”
  • Bước 4: Cha mẹ và trẻ có thể thay đổi vai trò, người lớn sẽ bắt chước tiếng kêu của con vật, trẻ sẽ đoán xem đó là con vật gì.

3. Miêu tả và vẽ

• Mục đích: Tăng khả năng nghe và miêu tả sự vật, sự việc
• Chuẩn bị: Giấy, bút chì hoặc bút màu.
• Cách chơi:

• • Bước 1: Ba mẹ hoặc thầy cô miêu tả một bức tranh, nhưng không cho bé nhìn thấy (ví dụ: người này có tóc dài, màu vàng)
  • Bước 2: Trẻ tập trung lắng nghe và vẽ một bức tranh dựa trên những gì nghe được.
  • Bước 3: So sánh với bức tranh của ba mẹ hoặc thầy cô để xem trẻ đúng được bao nhiêu chi tiết.

 4. Giả vờ gọi điện thoại

• Mục đích: Trò chơi này giúp phát triển kỹ năng ngôn ngữ, giao tiếp, tưởng tượng và khả năng nhập vai của trẻ.
• Chuẩn bị: Hai chiếc điện thoại đồ chơi hoặc hai chiếc cốc giấy.
• Cách chơi:

• • Bước 1: Giải thích cho trẻ về trò chơi và cách chơi. Ví dụ: “Hôm nay chúng ta sẽ cùng nhau chơi trò chơi điện thoại nhé. Con sẽ giả vờ gọi điện cho bạn bè, ông bà hoặc các con vật.”
  • Bước 2: Tạo ra các tình huống giả định để trẻ có thể nhập vai và trò chuyện:
    • Con gọi điện cho bà ngoại để hỏi thăm sức khỏe.”
    • “Con gọi điện cho bạn gấu bông để kể về một ngày của con.”
    • “Con gọi điện cho chú chó để rủ chú đi chơi.”
  • Bước 3: Đặt các câu hỏi gợi ý để giúp trẻ phát triển cuộc trò chuyện.
    • Con muốn nói gì với bạn của con?”
    • “Hôm nay con đã làm gì vui?”
    • “Con muốn hỏi bà ngoại điều gì?”
• Bước 4: Cha mẹ và trẻ có thể thay đổi vai trò để cuộc trò chuyện trở nên thú vị hơn.
• Bước 5: Sử dụng các đồ vật hoặc hình ảnh để hỗ trợ trẻ trong cuộc trò chuyện. Ví dụ: khi giả vờ gọi điện cho bạn gấu bông, có thể đưa cho trẻ con gấu bông để trẻ ôm và trò chuyện.

5. Đếm bộ phận cơ thể

• Mục đích:  Giúp trẻ làm quen với các bộ phận cơ thể, rèn luyện kỹ năng đếm, tính toán, phát triển ngôn ngữ và tăng cường sự tự tin.

• Cách chơi:

• • Bước 1:  Cho trẻ đứng trước gương và cùng nhau đếm các bộ phận cơ thể: “Một cái đầu, hai cái tai, một cái mũi…”
  • Bước 2: So sánh các bộ phận: “Tay nào to hơn? Chân nào dài hơn?”
  • Bước 3: Hỏi trẻ về chức năng của từng bộ phận: “Mắt dùng để làm gì? Tai dùng để làm gì?”
  • Bước 4: Sử dụng búp bê hoặc gấu bông để cùng trẻ đếm các bộ phận.

6. Phân loại đồ vật theo thời tiết

• Mục đích: Đây cũng là một trong những trò chơi phát triển ngôn ngữ giúp trẻ nâng cao khả năng quan sát, phân loại và so sánh. Đồng thời cũng sẽ giúp trẻ mở rộng vốn từ vựng về các loại thời tiết và đồ vật.

• Chuẩn bị: 

• • Tạo các thẻ hình ảnh minh họa rõ ràng về các loại thời tiết (nắng, mưa, tuyết, gió,…)
  • Chuẩn bị các đồ vật liên quan đến từng loại thời tiết (áo mưa, ô, mũ, kính râm, găng tay, khăn quàng cổ,…)

• Cách chơi:

• • Bước 1: Giải thích cho trẻ về các loại thời tiết khác nhau và tầm quan trọng của việc chuẩn bị đồ dùng phù hợp với từng loại thời tiết.
  • Bước 2: Yêu cầu trẻ quan sát từng đồ vật và đưa ra quyết định xem đồ vật đó phù hợp với thời tiết nào.
  • Bước 3: Trẻ sẽ mang đồ vật đến đặt đúng vị trí dưới thẻ thời tiết tương ứng.
  • Bước 4: Sau khi hoàn thành, cùng trẻ thảo luận về những đồ vật đã được phân loại. Hỏi trẻ:
    • Tại sao con lại đặt đồ vật này ở đây?
    • Trong thời tiết này, chúng ta thường làm gì?
    • Con thích thời tiết nào nhất? Vì sao?

7. Nhìn tranh gọi tên

• Mục đích: Trò chơi phát triển ngôn ngữ này sẽ giúp các bé rèn luyện trí nhớ, khả năng quan sát và tăng sự hứng thú khám phá hơn. Đồng thời đây cũng là trò chơi giúp phát triển khả năng quan sát, ghi nhớ, ngôn ngữ và tư duy logic của trẻ.
• Chuẩn bị: Ba mẹ lấy 1 bảng nam châm, các con vật, tranh vẽ một khu rừng với nhiều loại động vật khác nhau, sân chơi với nhiều hoạt động,vv..vv
• Cách chơi:

• • Bước 1: Kể cho bé một câu chuyện ngắn về bức tranh, ví dụ như một khu rừng bí ẩn, nơi có rất nhiều loài động vật sinh sống,…
  • Bước 2: Cho bé quan sát bức tranh và tìm một đối tượng nào đó trong bức tranh, ví dụ như con thú, đồ vật,… Có thể đặt câu hỏi gợi ý như: “Con tìm thấy con vật nào nào?”, “Bạn này đang làm gì?”,…
  • Bước 3: Che bức tranh lại và yêu cầu bé kể tên tất cả những gì bé nhớ được.
  • Bước 4: Lật bức tranh ra và cùng bé kiểm tra.

8. Bé làm ca sĩ

• Mục đích: Đây là một trò chơi luyện phát âm cho trẻ vừa vui vừa hiệu quả. Trò chơi này sẽ giúp bé phát triển khả năng nghe, nói, rèn luyện khả năng tập trung, ghi nhớ và tăng cường sự tự tin và niềm yêu thích âm nhạc của trẻ.
• Cách chơi:

• • Bước 1: Luyện tập phát âm các âm đơn như:  À a á a à… Ù ú u ù u… È é e è e…
  • Bước 2: Kết hợp các âm đơn thành các từ đơn giản như: ba ba, mẹ mẹ, mèo meo…
  • Bước 3: Hát những bài hát ngắn có giai điệu đơn giản, lặp lại nhiều lần để bé dễ bắt chước.

9. Đọc theo mẫu câu

• Mục đích: Trò chơi đọc theo mẫu câu sẽ giúp bé củng cố Rèn luyện kỹ năng nói, nghe, đồng thời mở rộng vốn từ vựng và cấu trúc câu.
• Chuẩn bị: Ba mẹ có thể sử dụng sách tranh, truyện tranh hoặc tự vẽ các bức tranh đơn giản với nhiều chủ đề khác nhau như gia đình, trường học, hoạt động hàng ngày…
• Cách chơi: 

• Bước 1: Bắt đầu với các mẫu câu đơn giản, sử dụng các từ vựng quen thuộc với bé. Ví dụ: “Mẹ đang nấu cơm”, “Bé đang chơi bóng”.
• Bước 2: Thay đổi chủ ngữ và động từ trong câu để tạo ra nhiều câu khác nhau. Ví dụ: “Bố đang đọc sách”, “Chị đang vẽ tranh”.
• Bước 3: Thêm các tính từ vào câu để mô tả chi tiết hơn. Ví dụ: “Con mèo con đang ngủ ngon”.
• Bước 4:  Sau khi bé đọc theo mẫu câu, đặt câu hỏi liên quan để kiểm tra sự hiểu của bé. Ví dụ: “Ai đang nấu cơm?”, “Bé đang chơi gì?”.

10. Tập tầm vông

• Mục đích: Trò chơi phát triển ngôn ngữ tập tầm vông không chỉ giúp trẻ làm quen với bài hát dân gian mà còn rèn luyện nhiều kỹ năng quan trọng khác như: quan sát, phán đoán và vận động.
• Cách chơi:

• • Bước 1:  Cha mẹ cùng bé hát bài hát “Tập tầm vông” với giai điệu vui tươi.

Tập tầm vông tay không tay có/ Tập tầm vó tay có tay không/Mời các bạn đoán sao cho đúng/ Tập tầm vó tay nào có tay nào không/ Có có không không”

• • Bước 2: Trong khi hát, cha mẹ nắm chặt một bàn tay và giấu một đồ vật nhỏ (ví dụ: viên bi, kẹo, đồ chơi nhỏ…) vào lòng bàn tay đó. Bàn tay còn lại để trống.
  • Bước 3: Khi đến câu “Có có không không”, cha mẹ giơ hai bàn tay ra trước mặt bé và xoay vòng. Bé sẽ cố gắng quan sát và đoán xem đồ vật đang ở bàn tay nào.
  • Bước 4: Sau khi chơi một vài lần, cha mẹ và bé có thể đổi vai cho nhau. Bé sẽ giấu đồ vật và cha mẹ sẽ đoán.

11. Trò chơi ngôn ngữ hái hoa

• Mục đích: Hái hoa là một trong những trò chơi thú vị không thể bỏ qua giúp phát triển ngôn ngữ ở trẻ. Trò chơi đơn giản mà hiệu quả này sẽ giúp trẻ nâng cao khả năng quan sát, khuyến khích sự tò mò, giúp trẻ thích thú học từ mới và ứng dụng vào tình huống cụ thể. 
• Chuẩn bị: Các hình hoa từ giấy màu, viết các từ hoặc chữ cái lên mỗi cánh hoa. Dùng ống hút hoặc que gỗ để làm cành hoa.
• Cách chơi: 

• • Bước 1: Cắm các bông hoa giấy lên cành và đặt vào chậu.
  • Bước 2: Giải thích cho trẻ về trò chơi “Hái hoa” và cách chơi.
  • Bước 3: Trẻ lần lượt đến hái một bông hoa, đọc to từ hoặc chữ cái trên cánh hoa đó.
  • Bước 4: Sau khi trẻ đọc, cha mẹ có thể đặt câu hỏi liên quan đến từ đó hoặc cùng nhau tạo câu với từ đó. Ví dụ: “Hoa này màu gì?”, “Con có biết từ này có nghĩa là gì không?”.

12. Trò chơi phát triển ngôn ngữ đôi bàn tay

• Mục đích: Với trò chơi này, bé sẽ phát triển ngôn ngữ một cách hiệu quả và tự nhiên. Ba mẹ có thể cùng chơi trò này để giúp bé tập nói các câu trọn vẹn, đầy đủ ý cùng với động tác tay phù hợp.
• Chuẩn bị: Chọn nơi có đủ không gian cho trẻ thoải mái vận động.
• Cách chơi:

• • Bước 1: Bắt đầu với các động tác đơn giản như vỗ tay, giơ tay, khoanh tay… Mỗi động tác đi kèm với một từ hoặc câu đơn giản (ví dụ: vỗ tay – vui quá, giơ tay – chào bạn).
  • Bước 2: Chọn một chủ đề quen thuộc với trẻ như đi học, đi chơi, ăn cơm…
  • Bước 3: Sử dụng các động tác tay để diễn tả hành động trong câu chuyện. Ví dụ: Để diễn tả hành động “đi bộ”, trẻ có thể đưa hai tay lên và đưa về phía trước.
  • Bước 4: Khuyến khích trẻ vừa diễn tả bằng tay vừa kể lại câu chuyện.

Tại trường Quốc tế song ngữ La Petite Ecole Hồ Chí Minh, mỗi ngày là một hành trình khám phá thế giới ngôn ngữ thú vị. Với chương trình song ngữ Pháp – Anh độc đáo, bé sẽ được đắm mình trong môi trường học tập đa văn hóa, nơi mà tiếng Pháp và tiếng Anh trở nên quen thuộc như tiếng mẹ đẻ. Các hoạt động học tập được thiết kế sinh động và tương tác, giúp bé phát triển ngôn ngữ một cách tự nhiên và hiệu quả.

Chúng tôi hy vọng thông tin trên đã giúp quý phụ huynh hiểu thêm về các trò chơi phát triển ngôn ngữ cho trẻ. Nếu cần thêm thông tin hoặc tư vấn, hãy liên hệ với La Petite Ecole Hồ Chí Minh ngay hôm nay.